Onmisbaar of totaal overbodig? Lees waarom het fenomeen Fashion Week de gemoederen altijd bezig zal houden.
Als Leandra Medine, de oprichter van haar styleblog Man Repeller, nog stagiaire is bij Valentino, snelt ze tijdens de New York Fashion Week steevast in de lunchpauze naar Bryant Park, het epicentrum van de New Yorkse modeweek. Leandra wil zoveel mogelijk meekrijgen van dit halfjaarlijkse spektakel. “It was so energizing in the way most things are to a college kid eager to start life.” Hiermee slaat ze de spijker op zijn kop. Want A: modeweken zíjn opwindend. B: ze brengen trends. C: ze inspireren. We kunnen niet zonder. Toch?
Boze tongen beweren dat het fenomeen modeweek (ontstaan in de jaren zeventig), haar beste tijd wel heeft gehad. Het idee dat zo’n duizend mensen (pers, inkopers), tegelijkertijd, twee keer per jaar, zes weken lang rondhangen in dezelfde vier steden, en daar allemaal naar hetzelfde gaan kijken, dat vinden die boze tongen maar achterhaald.
Aan de andere kant: het concept modeshow is en blijft een ijzersterk medium. Zowel voor aanstormend modetalent dat zich nog in de kijker moet spelen, maar ook voor bekende merken die zo hun imago bevestigen.
Dat vindt ook de Fransman Alexandre de Betak van Bureau Betak, een veelgevraagde producer van shows, al is het volgens hem wel tijd voor aanpassingen. “De show zélf blijft het ultieme communicatiemiddel voor luxe labels, maar een show hoeft niet meer per se plaats te vinden tijdens een modeweek. Ik vind dat we in een tijd waarin communicatie dankzij sociale media zo makkelijk is geworden, we moeten gaan zoeken naar een andere opzet, met niet alleen nieuwe locaties, eigenlijk moet alles worden vernieuwd.”
DRASTISCHE VERANDERING
Dat klinkt ingrijpend. Zeker, Alexandre de Betak heeft een punt. Alleen al omdat stilstand gelijk staat aan achteruitgang, helemaal in de modewereld. Maar voorlopig zijn er nog geen signalen van drastische veranderingen. Ergens wel zo fijn ook. Want werk je in de mode, dan kun je de klok erop gelijkzetten, elk jaar weer: rond eind februari en eind augustus reist niet alleen de top van de modejournalistiek, maar ook de inkopers van gerenommeerde warenhuizen en modezaken, webwinkels én influencers voor de vrouwenshows eerst naar Londen, dan naar New York, vervolgens naar Milaan om te eindigen in Parijs.
De tweejaarlijkse mannenshows beginnen eerder, eind januari en eind juni. Aansluitend op de mannenpresentaties zijn er in Parijs haute coutureshows met kostbare couture en presentaties van exclusieve haute joaillerie.
Elk merk dat zichzelf serieus neemt lanceert ook nog eens pre-fall en pre-spring collecties. De designs die dan getoond worden zijn vaak goedkoper en commerciëler dan wat voorbijkomt tijdens de ‘officiële’ shows en leveren een groot deel van de omzet op.
Toch is er de laatste tijd wel degelijk iets veranderd aan de modeweken. Want dat steeds meer mannenmerken opeens showen tijdens de vrouwenmodeweek mag je gerust een ontregelende ontwikkeling noemen. En om het nog verwarrender te maken defileert het gehypte modelabel Vetements sinds twee seizoenen tijdens de coutureweek. Dat is dus twee maanden vóór de vrouwenshows werkelijk beginnen. De vermoedelijke gedachte hierachter? Inkopers beschikken op dat moment nog volop over budget.
AANTREKKINGSKRACHT
Nee, het fenomeen modeweek heeft nog geen spatje aan kracht verloren. Het is wel zo dat er net als in de voetbalwereld sprake is van een Premium League en de klasse daaronder. Zo is Cluj Fashion Week in Transsylvanië als modeweek, anders dan de eerdergenoemde modeweken, vooral een plaatselijk evenement.
Wie zin heeft – en zeeën van tijd – kan het hele jaar wereldwijd hoppen van de ene naar de volgende Fashion Week. Want volgens fashionweekweb.com vinden er jaarlijks ruim 150 modeweken in 46 verschillende landen plaats. Dit betekent dat er elke week op drie plaatsen ergens ter wereld een modeweek is. Goed, sommige landen pakken ruim uit, zoals bijvoorbeeld de Verenigde Staten met 34 edities waarvan de New York Fashion Week het bekendst is. De Los Angeles Fashion Week is in opkomst. Het Nederlandse Maison the Faux debuteerde daar dit voorjaar. Groot-Brittannië telt een twintigtal modewerken. En vlak India niet uit met 10 edities, onder andere in het schitterende Jaipur.
SUPER TRIO
Zoals gezegd, de ene modeweek is de andere niet. Met stip op 1 staat Parijs, Milaan op 2 en Londen op 3. Waarom dit supertrio? In Parijs móet elke modejournalist zijn omdat vrijwel alle toonaangevende merken daar showen. En onderschat de rol van de stad niet. Geen andere stad heeft zo’n illustere modegeschiedenis als Parijs. Ook modern Parijs is magisch, denk aan de fantastische warenhuizen, must-see tentoonstellingen, de vele hippe restaurants en hotte conceptstores met Nous in de rue Cambon als de nieuwe Colette. Tijdens de shows loop je er tal van wereldsterren tegen het lijf, zo struikelde ik eens (want hij was echt hééél klein) over Prince, en stond ik op straat plotseling oog in oog met Katy Perry (met blauwe pruik, knap dat ik haar toch herkende). Ook zat ik eens tijdens een Yves Saint Laurent show tegenover een ster met een grote zonnebril, het bleek Rihanna te zijn – toen een opkomend sterretje – de zonnebril verborg een door haar gewelddadige ex geslagen blauwoog.) O ja en Victoria Beckham die ik zag shoppen met Karl Lagerfeld bij Colette …maar ik dwaal af.
De aanhoudende populariteit van de Milanese modeweek komt doordat het in dit modemekka draait om het perfecte product en natuurlijk omdat toplabels er steevast hun nieuwe collecties showen, zoals Prada, Gucci, Jil Sander, Fendi en Giorgio Armani. En in Milaan is het al even prettig toeven als in Parijs.
Londen bouwde sinds de swinging sixties een staat van dienst op met als belangrijkste kenmerk tomeloze creativiteit. In Londen worden merken ontdekt (Charles Jeffrey!), designers gescout en er komt de meest excentrieke mode voorbij (Molly Goddard, Simone Rochas en Gareth Pugh). Anna Wintour steekt speciaal de oceaan over voor Burberry – met binnenkort het debuut van de in maart benoemde Riccardo Tisci.
Natuurlijk is ze ook present tijdens de New York Fashion Week in haar woonplaats, maar sinds invloedrijke labels als Proenza Schouler, Thom Browne, Altazurra en Rodarte de oversteek maakten van Amerika naar Europa, zit deze modeweek een tikje in het slop. Positief is de komst van Raf Simons als artistiek directeur voor Calvin Klein. De Calvin Klein show is nu het onbetwiste hoogtepunt van de New Yorkse modeweek. Tommy Hilfiger was drie seizoenen terug even spraakmakend toen hij, in navolging van Burberry en Tom Ford, een ‘see now, buy now’- show lanceerde – inclusief flink wat aanwezige influencers die al gekleed waren in de geshowde looks die meteen bestelbaar waren. Vernieuwend? Jazeker. Maar of dit nou de toekomst is? Daarover zijn de meningen vooralsnog verdeeld.
Zeker is de onschatbare rol van sociale media met influencers die niet meer weg te denken zijn, en style blogs. Internet versterkt alles, en speelt een sleutelrol in de communicatie van een modeweek, bijvoorbeeld door middel van livestreaming en het in potentie aantrekkelijke ‘see now, buy now’- principe.
GELOOFWAARDIGHEID
Een paar jaar geleden jubelde het puikje van de internationale modejournalistiek over de Sao Paulo Fashion Week. Het kan niet anders dan dat het weldadige Braziliaanse klimaat en de Caipirinha cocktails bijdroegen aan de juiste sfeer, want afgaande op de huidige mediastilte is Sao Paolo alweer passé.
Wat de ingrediënten zijn voor een geslaagde modeweek? De kunst van een modeweek is geloofwaardigheid. Wat hierbij helpt is de juiste programmering (die maakt of breekt een editie) met professionele shows. Liever tien wow-outfits dan een langdradig spektakel.
Ook van belang is een genereuze organisatie die belangrijke pers en influencers invliegt, in ruil voor (positieve) publiciteit, over zowel de kwaliteiten van de stad als de mode. De Copenhagen Fashion Week is hiervan een geslaagd voorbeeld. De Nordics zijn zo succesvol omdat Scandinavische modemerken al jaren hebben bewezen dat hun cleane, maar creatieve stijl in de smaak valt. Ook is het programma met drie volle dagen compact en overzichtelijk, en de Deense stad is boeiend.
Dat laatste geldt ook voor een stad als Amsterdam, waar in het najaar van 2004 de eerste editie van de halfjaarlijkse Amsterdam Fashion Week plaatsvond. Het evenement was een stimulans voor de Nederlandse mode, met veel persaandacht en ruime financiële steun in de vorm van subsidies van de Mondriaan Stichting, de Gemeente Amsterdam en vele commerciële sponsors. Hoewel de modeweek was opgezet naar voorbeeld van Milaan, Parijs en New York, en bedoeld voor pers en inkopers, ontwikkelde de week zich als springplank voor talent. Ingekocht werd er niet. Tot in 2017 het doek viel voor de Amsterdamse modeweek. De balans tussen commercie en overtuigend talent was al jaren verstoord, de interesse van de vakpers nam af. De prikkel was weg.
Maar zonder de Amsterdamse modeweek mist er toch iets in het Nederlandse modeleven. Het is een lege plek in de agenda die gelukkig weer gevuld gaat worden. Het is belangrijk dat er elk half jaar een moment is waarop iedereen zich focust op mode in Nederland. Dat geldt voor pers en inkopers en zeker ook voor onze emerging Nederlandse designers. Ongevraagd advies voor startende ontwerpers: doe mee! Het herhaaldelijk showen tijdens fashion weeks loont, en kan een carrière lanceren. Jonge ontwerpers zijn voor modeweken nou eenmaal de smaakmakers bij uitstek.
Modeweken zijn voor een gezonde modewereld onmisbaar en beslist niet overbodig. Natuurlijk kan niet elke modeweek een wereldwijde invloed hebben zoals de drie grote internationale fashion weeks. En niet elke modeweek slaagt erin om op grote schaal commercieel relevant te zijn voor retailers. Maar net zoals Leandra Medine van Man Repeller haar energie haalde uit de New York Fashion Week, boeit en inspireert bijna elke modeweek een breed publiek met catwalks vol nieuw talent.
